Pistoia (Provincia di Pistoia)
 |
Pistoa'nın Latince ismi "Pistoria", "Pistorium" veya "Pistoriae" idi. MÖ6. yüzyılda Romalılar idaresine girmeden Kelt'lerin, "Ligurlar"'ın ve Etrüskler'in yerleşkesi olmuştu. Antik Roma döneminde çok önemli bir Roma yolu olan "Via Cassia" şehirden geçtiği için stratejik bir yerleşke olmuştur. Ünlü Romalı tarihçisi Gaius Sallustius Crispus'un incelediği MÖ 62 ortaya çıkan Lucius Sergius Catilina'nın "Catilina Tertibi"'nin merkezi bu şehir olmuştu.
Batı Roma çökmesi ile önemini kaybetmiştir. Sonra Lombardların eline geçmiştir. Lombard krallığı içinde bazı özel imtiyazları olan bir kraliyet şehri idi. 5. yüzyıldan sonra şehir bir başpiskoposluk merkezi olmuştu.
1177'de Pistoia bir bağımsız belde olarak kendini ilan etti. Bundan sonra İtalya'da önemli bir siyasi merkez oldu. Şehir etrafına surlar yapıldı ve şehir içinde çok süslü dinsel ve kamusal binalar yapıldı. Aynı zamanda şehrin önemli aileleri de kendilerine büyük konaklar ve villalar yaptırdılar.
Sonra Pistoia "Toskana Büyük Dükalığı" arazilerine katıldı. Bu dönemde şehrin siyasi ve kültürel hayatı kurulan Akademilerde çok canlı dönemler yaşadı. Özellikle 17. yüzyılda şehrin önemli konaklarında yapılan sosyal toplantılarda edebi şiirler ve nazım eserleri ciddi olarak incelendi ve zamanın ciddi müzik konserleri verildi. 17. yüzyılın sonlarında yapılan bir tiyatro binası bu akademiler için de bir merkez oldu.
Fakat 19. yüzyılda şehrin bu kültürel ve sosyal hareketliği, özellikle İtalya'nın birleştirilmesi ve önemli sosyal ve kültürel hareketlerin merkezi şehirlere kayması dolayısıyla diğer taşra şehirleri gibi Pistoia'da da zayıfladı.
Pistoia 1927'de bir il merkezi yapıldı.
